-
https://www.cyfrowaetnografia.pl/files/original/f6672233258a31a20ca0784d38432650.pdf
c8f766a4ad2668974e3fa2dec11bf79d
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Title
A name given to the resource
Lud
Text
A resource consisting primarily of words for reading. Examples include books, letters, dissertations, poems, newspapers, articles, archives of mailing lists. Note that facsimiles or images of texts are still of the genre Text.
Dublin Core
The Dublin Core metadata element set is common to all Omeka records, including items, files, and collections. For more information see, http://dublincore.org/documents/dces/.
Relation
A related resource
oai:cyfrowaetnografia.pl:publication:4679
Date
A point or period of time associated with an event in the lifecycle of the resource
1971
Identifier
An unambiguous reference to the resource within a given context
oai:cyfrowaetnografia.pl:4345
Title
A name given to the resource
Kronika / Polska Sztuka Ludowa - Konteksty 1971 t.25 z.2
Description
An account of the resource
Polska Sztuka Ludowa 1971 t.25, z.2; s.125
Language
A language of the resource
pol
Publisher
An entity responsible for making the resource available
Instytut Sztuki PAN
Format
The file format, physical medium, or dimensions of the resource
application/pdf
PDF Text
Text capture metadata for PDF documents
Text
K
R
O
N
za
W s i e r p n i u zmarła Z o f i a P i a c h ,
znana h a f c i a r k a kaszubska z Żu
kowa.
Jeszcze
przed
II
wojną
ś w i a t o w ą z a j m o w a ł a się o n a p r o
pagowaniem narciarstwa w okolicy,
organizując — w r a z ze swą siostrą,
J a d w i g ą — szkółkę h a f t u d l a m ł o
d y c h dziewcząt.
D n i f o l k l o r u , festiwale
II
ogólnopolski
festiwal
kapel
1 śpiewaków l u d o w y c h w K a z i m i e
r z u n a d Wisłą t r w a ł w d n i a c h o d
2 do 5 l i p c a . Z e s p o ł y w y s t ę p u j ą c e
podzielone były na 5 k a t e g o r i i : k a
pel „autentycznych", k a p e l s t y l i z o
w a n y c h , śpiewaków, i n s t r u m e n t a l i
stów o r a z m i e j s k i c h o r k i e s t r p o d
w ó r k o w y c h . Spośród k a p e l „ a u t e n
t y c z n y c h " pierwszą nagrodę zdobył
zespół „ H e r ó d k i " z L i p n i c y W i e l
kiej, pow. N o w y Targ.
R ó w n o c z e ś n i e o d b y ł się d w u d n i o
wy
kiermasz wyrobów
ludowych,
a M u z e u m Regionalne
zorganizowa
ło w y s t a w ę s z t u k i l u d o w e j .
V I I Tydzień K u l t u r y Beskidzkiej
o d b y w a ł się w d n i a c h 19—26 l i p c a
w Wiśle, p o w . Cieszyn, i w d n i a c h
2—в
sierpnia w
Szczyrku,
pow.
Bielsko.
W M u z e u m B e s k i d z k i m w Wiśle
otwarto
wystawę
„Współczesna
sztuka l u d o w a B e s k i d u Śląskiego"
— p o k a z a n o 131 n o w y c h e k s p o n a
t ó w z z a k r e s u rzeźby, m a l a r s t w a ,
koronkarstwa, ceramiki, wycinanek,
zdobnictwa stroju ludowego. W Wiś
le
wystąpiły
zespoły
regionalne,
także z zagranicy. Cepelia z o r g a n i
zowała w y s t a w ę p r a c twórców l u
d o w y c h . Imprezę zakończyły
uro
czystości d o ż y n k o w e .
W Szczyrku również o t w a r t o w y
stawę
dzieł
twórców
ludowych
z d z i e d z i n : m a l a r s t w a , rzeźby, h a f t u
oraz c e r a m i k i regionów
bielskiego
i żywieckiego. Wystąpiły regionalne
zespoły z k r a j u i z a g r a n i c y , czę
ściowo t e s a m e , co w W i ś l e .
W d n i a c h 21—23 s i e r p n i a t r w a ł
I I I Festiwal Folkloru Ziem
Gór
s k i c h w Ż y w c u . Uczestniczyło
w
n i m 26 zespołów. R ó w n o c z e ś n i e w
m u z e u m c z y n n a była w y s t a w a rzeź
b y l u d o w e j i z d o b n i c t w a bibułko
wego z p o w . żywieckiego.
*
I V D n i F o l k l o r u Pogórza D y n o w s k i e g o r o z p o c z ę ł y się 30 s i e r p n i a .
Rozstrzygnięto
konkurs na malo
w a n k i l u d o w e , pająki i k w i a t y w s i
rzeszowskiej.
Przyznano
nagrody
M i n . K u l t u r y i S z t u k i oraz o t w a r t o
pokonkursową wystawę. Z o r g a n i z o
wano kiermasz wyrobów sztuki l u
d o w e j . „ D n i " z a k o ń c z y ł y się 6 w r z e
śnia uroczystościami
dożynkowymi.
*
Główną imprezą „Tatrzańskiej J e
s i e n i " (6—13 I X ) b y ł I I M i ę d z y n a
I
o k r e s VII -
IX
K
A
1970
rodowy
Festiwal
Folkloru
Ziem
Górskich, k t ó r y o d b y ł się w d n i a c h
7—10
września
w
Zakopanem.
U d z i a ł w i m p r e z i e w z i ę ł o 8 zespołów
zagranicznych
oraz
11 k r a j o w y c h ,
wyłonionych u p r z e d n i o n a przeglą
dzie w Ż y w c u . W k a t e g o r i i z e s p o
łów „autentycznych" I miejsce zdo
b y ł zespół „ L a c h y " z N o w e g o Sącza,
a w k a t e g o r i i zespołów s t y l i z o w a
n y c h — zespół rumuński z S a t u
Mare.
O d b y ł a się w y s t a w a r z e ź b y g ó r a l
skiej. W sali B W A otwarto wysta
w ę „Region współczesny", gdzie p o
k a z a n o w y r o b y powstałe z i n s p i r a c j i
podhalańską sztuką l u d o w ą . O d b y ł
się k i e r m a s z
wyrobów
ludowych
oraz pokaz strojów r e g i o n a l n y c h .
I V Tydzień S z t u k i L u d o w e j
w
Ł o d z i t r w a ł w d n i a c h 12— 19 w r z e ś
nia. Cepelia zorganizowała wystawę
t k a n i n y , rzeźby, k o w a l s t w a ,
zdob
n i c t w a b i b u ł k o w e g o i w y r o b ó w ze
słomy. Przez tydzień c z y n n y
był
kiermasz wyrobów l u d o w y c h twór
ców.
1
D n i F o l k l o r u P o m o r z a Gdańskiego
rozpoczęły się 20 w r z e ś n i a . W m i e j
scowości S u b k o w y , p o w . T c z e w , o d
b y ł y się w o j e w ó d z k i e
dożynki
i
Ш
Regionalny
F e s t i w a l Zespołów
Pieśni i Tańca Z i e m i
Gdańskiej.
W P D K w N o w y m Dworze otwarto
wystawę sztuki l u d o w e j . D n i F o l
k l o r u t r w a ł y d o 1'8 października.
*
W ramach Bydgoskich D n i Sztu
k i o d b y ł się 20 września Dzień F o l
kloru Ziemi Bydgoskiej.
Występo
w a ł y r e g i o n a l n e k a p e l e i zespoły
pieśni i tańca. O d b y ł się k i e r m a s z
s z t u k i l u d o w e j . Podczas „Dni S z t u
k i " w s a l o n i e B W A o t w a r t o też w y
stawę obrazów T e o f i l a O c i e p k i .
W d n i a c h 21—27 września t r w a ł
w Zielonej Górze I V Międzynarodo
w y F e s t i w a l Pieśni i Tańca. U c z e s t
niczyło w n i m 9 z e s p o ł ó w z z a g r a
n i c y i 3 polskie. Równocześnie o t
w a r t o w y s t a w ę s z t u k i l u d o w e j oraz
plastyki
amatorskiej.
Odbył
się
kiermasz wyrobów Cepelii.
*
Podczas D n i F o l k l o r u i S z t u k i
Ludowej
Dolnego
Śląska
otwarto
26 w r z e ś n i a w L u b a n i u Ś l ą s k i m w y
stawę rzeźby l u d o w e j „Swiątkarze".
Pięciu r z e ź b i a r z y p r e z e n t o w a ł o p o
n a d 50 p r a c w d r e w n i e .
Wystawy, konkursy
W lipcu otwarto w Zagrzebiu (Ju
gosławia) wielką wystawę
malar
s t w a „ n a i w n y c h " . W ś r ó d dzieł 116
twórców pokazano obrazy N i k i f o r a
i Teofila Ociepki.
*
W w y n i k u k o n k u r s u pamiątkar
s k i e g o ogłoszonego w w o j . koszaliń
s k i m jedną z d w ó c h p i e r w s z y c h n a
g r ó d zdobyła M a r i a G r o c h a l z K o
szalina za w y c i n a n k i . A u t o r k a p o
chodzi z okolic R a w y
Mazowieckiej.
W k o n k u r s i e b r a ł y t e ż udział j e j
cztery w n u c z k i .
W lipcu zorganizowano
I Woje
wódzkie T a r g i S z t u k i L u d o w e j
w
Zamościu.
Lipiec. D o m Sztuki w Rzeszowie:
w y s t a w a p n . „Współczesna rzeźba
l u d o w a wtoj. r z e s z o w s k i e g o " ,
zor
ganizowana przez M u z e u m Okręgo
we i B W A .
Dom Abrahama w Gdyni: wysta
w a p n . „Kaszubska sztuka l u d o w a " ,
zorganizowana przez gdyński W D K .
Waszyngton: wystawa sztuki l u
dowej
z okolic Łęczycy,
Opoczna
i Rawy Mazowieckiej,
zorganizowa
na przez Łódzkie M u z e u m A r c h e o
logiczne i Etnograficzne.
Muzeum
Regionalne
w
Żywcu:
pokonkursowa
wystawa
rzeźby
i
ozdób bibułkowych.
P D K w Wągrowcu: w y s t a w a sztu
k i l u d o w e j Pałuk w r a m a c h i m p r e
zy f o l k l o r y s t y c z n e j „Lato na Pału
kach".
Dożynki w o j . warszawskiego o d
b y ł y się 30 s i e r p n i a w C i e c h a n o w i e .
Rozstrzygnięto k o n k u r s na wieńce
dożynkowe z t e r e n u województwa.
N a k o n k u r s nadesłano 39 w i e ń c ó w
z 18 p o w i a t ó w . P r z y z n a n o
nagrody
M i n . K u l t u r y i S z t u k i oraz W y d z i a
łu K u l t u r y P W R N . B y ł t o p i e r w s z y
tego t y p u k o n k u r s n a t y m t e r e n i e .
Równocześnie
w
ciechanowskim
P D K otwarto wystawę sztuki l u d o
w e j ; e k s p o n o w a n a b y ł a rzeźba, ce
r a m i k a i haft z terenu wojewódz
twa.
*
PDK
i T o w . Przyjaciół
Sztuk
P i ę k n y c h w N o w y m Sączu ogłosiły
k o n k u r s n a prace plastyków-amatorów i twórców l u d o w y c h z t e r e n u
powiatu. Temat
k o n k u r s u : piękno
Z i e m i Sądeckiej.
*
N a t e r e n i e całego k r a j u i n s t y t u c j e
opiekujące się sztuką l u d o w ą i r u
chem
amatorskim
organizowały
k o n k u r s y n a pamiątki regionalne.
*
Sierpień. B r a m a
Krakowska
w
L u b l i n i e : w y s t a w a 37 i k o n ze z b i o
rów Muzeum Z i e m i Przemyskiej.
D o m Chłopa w W a r s z a w i e :
wy
s t a w a rumuńskiej s z t u k i u ż y t k o w e j ,
wykorzystującej m o t y w y l u d o w e .
Wolski K l u b MPiiK w Warszawie:
w y s t a w a obrazów n a i w n e g o m a l a r
stwa M a r i i Korsak.
*
W d n i a c h 12—15 w r z e ś n i a p o d
czas i m p r e z y „ D y m a r k i 7 0 " w Słupi
N o w e j odbył się k i e r m a s z s z t u k i l u
dowej
oraz
konkurs na
melodie
i przyśpiewki l u d o w e . Występowały
zespoły r e g i o n a l n e z
Kielecczyzny
i w o j e w ó d z t w sąsiednich. O t w a r t o
też w y s t a w ę s t r o j ó w l u d o w y c h .
*
125
�Stowarzyszenie
Twórców
Ludo
w y c h z o r g a n i z o w a ł o 25 i 26 w r z e ś
nia w
Gutanowie, pow. Puławy,
zjazd
ludowych
artystów-kowali.
Na
ogłoszony
wcześniej
konkurs
32 k o w a l i nadesłało p o n a d 130 p r a c .
Po
dokonaniu
eliminacji
druga
część k o n k u r s u polegała n a u c z e
s t n i c t w i e w 'pokazie k u c i a . P i e r w s z ą
nagrodę zdobył p r e z e s S t o w a r z y s z e
nia, k o w a l Bronisław P i e t r a k z G u tanowa.
Otwarto
też
wystawę
ceramiki
l u d o w e j z p o w . puławskiego.
N a V Wojewódzki Przegląd Pla
styki
Amatorskiej
zorganizowany
przez wrocławski
WDK
wpłynęło
ponad
4300
prac
280
autorów.
Otwarcie
wystawy
nastąpiło
30
września w M u z e u m
Etnograficz
n y m w e Wrocławiu.
W e wrześniu podczas D n i K u l t u
r y Z i e m i K o n e c k i e j o d b y ł się p r z e
gląd k a p e l i śpiewaków l u d o w y c h .
P D K w K o ń s k i c h z o r g a n i z o w a ł też
kiermasz-wystawę wyrobów
garn
carskich, tkackich, wikliniarskich.
W e w r z e ś n i u odbyła się w O p o l u
ogólnopolska k o n f e r e n c j a p o ś w i ę c o
na p r o b l e m o m ochrony k u l t u r y l u
dowej tego r e g i o n u . K o n f e r e n c j i t o
w a r z y s z y ł a w y s t a w a p n . „Sztuka l u
dowa n a Opolszczyźnie".
U
M
Kurpiowska
wycinankarka
Cze
sława K o n o p k ó w n a uczestniczyła w
ekspozycji
w y c i n a n k i polskiej
w
Tokio.
-Wrzesień. Pałac K u l t u r y w
Po
znaniu:
I I I Wojewódzki
Przegląd
Plastyki Amatorskiej.
Pałac Opatów w Gdańsku-Oliwie:
w y s t a w a współczesnej s z t u k i l u d o
wej
Polski
północnej;
eksponaty
w y i b r a n o spośród d a r ó w Z r z e s z e n i a
„Art-Lftegion" d l a gdańskiego M u
zeum Etnograficznego.
'Klub M.BiK w Kielcach: p o k o n
kursowa wystawa
sztuki
ludowej
południowo-zachodnich
powiatów
Kielecczyzny.
M u z e u m Regionalne
w Łęcznej,
p o w . L u b l i n : w y s t a w a p n . „Bednar
stwo ludowe".
Gmach
CRZZ
w
Warszawie:
wystawa
plastyków-amatorów
pn.
„Warszawski Wrzesień".
Pokazano
m i n . obrazy Stanisława Dobiasza.
Dom Metalowca w
Grudziądzu:
wystawa malarstwa, grafiki i r y
sunku
plastyka-amatora,
Zenona
Zaremby.
P D K w Chojnicach: wystawa prac
artystów l u d o w y c h — głównie h a f ciarek — z terenu powiatu.
M u z e u m Regionalne w
Limano
wej i park w Mszanie D o l n e j : w y
stawy sztuki ludowej z okazji D n i
Ziemi Limanowskiej.
Muzeum
w
Sieradzu:
wystawa
malarstwa,
rzeźby
i
wycinanek
twórcy l u d o w e g o , Stanisława K o r p y .
Zabrze: wystawa zdobnictwa l u
d o w e g o n a G ó r n y m Śląsku.
Z D K H u t y im. Lenina w Nowej
H u c i e : w y s t a w a dzieł rzeźbiarza l u
dowego, J a n a Staszaka.
'Dom Chłopa w W a r s z a w i e :
s t a w a świątków Z. Oleksego z
l o n e j Góry.
Ratusz w N o w y m T a r g u : w y s t a w a
c e r a m i k i Jana RecZkowskiego,
ot
warta z okazji D n i Ziemi Nowotar
skiej.
Inne
23 w r z e ś n i a o t w a r t o M u z e u m W s i
Opolskiej w Bierkowicach k. Opo
la.
Udostępniono
do
zwiedzania
19 o b i e k t ó w spośród o k o ł o 70, j a k i e
mają s i ę znaleźć w s k a n s e n i e p o
Ukończeniu b u d o w y , p r z e w i d z i a n y m
n a r o k 1990. W p a r k u e t n o g r a f i c z
n y m p o m i e ś c i ć się m a oprócz s t a
łych e k s p o z y c j i s z t u k i l u d o w e j t a k
że
ośrodek
gastronomiczno-hotelarski.
Zdjęcia niektórych obiektów n o w o
o t w a r t e g o s k a n s e n u 'ilustrują r e c e n ję b i b l i o g r a f i i piśmiennictwa o r u
chu
skansenowskim,
zamieszczoną
w t y m numerze.
Ю
M
wy
Zie
M
S U M M A R Y OF ARTICLES
R o m a n
Reinfuss
BUILDING IN KIELCE
—
RESEARCH
VOIVODSHIP
ON
FOLK
K i e l c e V o i v o d s h i p is a t r a n s i t i o n a l a r e a w h e r e t h e r e
is a m i x t u r e o f f o r m s o f r u r a l b u i l d i n g t h a t a r e c h r o n o
logically differentiated. T h e d o m i n a n t type of f a r m a l l
o v e r t h e v o i v o d s h i p is t h a t m a d e u p o f a n u m b e r o f
b u i l d i n g s . T h e y are u s u a l l y a r r a n g e d i n t h e shape of
a horse-shoe — r e s i d e n t i a l quarters on t h e side f a c i n g
t h e r o a d a n d , o p p o s i t e t h e m , t h e b a r n . O n e o f t h e sides
o f t h e h o r s e - s h o e is f o r m e d b y t h e s t a b l e s a n d c o w s h e d s .
T h e r e a r e also o n e - b u i l d i n g f a r m s a n d s o m e w h e r e t h e
b u i l d i n g s are a r r a n g e d i n a rectangle.
B e f o r e t h e S e c o n d W o r l d W a r , i n loess areas, f a r m s
b u i l t b y the clay technique occurred here a n d there.
Today they are a r a r i t y .
126
T h e u s u a l b u i l d i n g m a t e r i a l is t i m b e r . I n p a r t s o f
t h e r e g i o n w h e r e t h e r e a r e n o f o r e s t s , s t o n e is u s e d
f o r b u i l d i n g houses, o r c l a y m i x e d w i t h s t r a w , a n d i n
s o m e cases t h e w a l l s a r e b u i l t o f p l a i t e d t w i g s w h i c h
are t h e n covered w i t h a clay m i x t u r e .
T h e q u o i n c o n s t r u c t i o n is m o s t l y u s e d i n b u i l d i n g
w o o d e n h o u s e s . T h e r e a r e also a f e w o t h e r b u i l d i n g s
of e a r l i e r t y p e s o f c o n s t r u c t i o n .
T h e oldest b u i l d i n g s have hipnroofs. I n t h e last
years of t h e 19th c e n t u r y , t h e j e r k i n head roof became
w i d e s p r e a d . T h e u s u a l m a t e r i a l used to cover roofs
was s t r a w . I n t h e second h a l f of t h e 19th c e n t u r y ,
shingle began to be used f o r c o v e r i n g roofs.
I n t h e K i e l c e v o i v o d s h i p t h e r e are t h r e e basic types
o f i n t e r i o r l a y o u t : 1) c o t t a g e w i t h g a b l e c o r r i d o r o n e
l i v i n g r o o m a n d a closet b e h i n d t h e l i v i n g r o o m ( f i g . 12)
�